هدفهای امام حسن مجتبی (علیه السلام )از صلح با معاویه
بزرگان و زمامداران جهان، هنگامی که اوضاع وشرائط را بر خلاف هدفها ونظریات خود می یابند،همواره سعی می‌کنند در موارد دو راهی،جانبی رابگیرند که زیان کمتری در بر داشته باشد، و این یک اصل اساسی در محاسبات سیاسی اجتماعی است.
امام مجتبی علیه السلام نیز بر اساس همین رویه معقول می کوشید هدفهای عالی خود را تا آنجا که مقدوراست، به طور نسبی تامین نماید. از اینرو هنگامی که ناگزیر شد با معاویه کنار آید، طبق ماده اول با این شرطحکومت را به وی واگذار کرد که در اداره امور جامعه اسلامی تنها بر اساس قوانین قرآن و روش پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم رفتار نماید.
بدیهی است نظر امام تنها رسیدن به قدرت وتشکیل حکومت اسلامی نبود، بلکه هدف اصلی،صیانت و نگهداری قوانین اسلام در اجتماع و رهبری جامعه بر اساس این قوانین بود و اگر این روش به وسیله معاویه اجرا می شد، باز تا حدودی هدف اصلی تامین شده بود.
بعلاوه، طبق ماده دوم، پس از مرگ معاویه،حسن بن علی علیه السلام می توانست آزادانه رهبری جامعه اسلامی را به عهده بگیرد، و با توجه به اینکه معاویه در حدودسی سال از آن حضرت بزرگتر بودو در آن ایام دوران پیری را می گذرانید و طبق شرائط عادی امید زیادی می رفت که عمر وی چندان طول نکشد، روشن می‌گردد که این شرط، روی محاسبات عادی تا چه حدبه نفع اسلام و مسلمانان بود.
بقیه مواد پیمان نیز هر کدام حائز اهمیت بسیار بود;زیرا در شرائطی که امیر مؤمنان علیه السلام در مراسم نمازجمعه و در حال نماز با کمال بی پروایی مورد سب قرارمی گرفت و این کار به صورت یک بدعت ریشه داری درآمده بود و شیعیان و دوستداران آن حضرت و افرادخاندان پیامبر همه جا مورد تعقیب و در معرض تهدیدو شکنجه بودند، ارزش گرفتن چنین تعهدی از معاویه غیر قابل انکار بود.

موضوع بحث مفهوم تكامل در تاریخ و به تعبیر دیگر تكامل اجتماعی و پیشرفت اجتماعی انسان است. علما برای انسان قائل به دو تكاملند: یكی تكامل طبیعی و زیستی كه در زیست شناسی خوانده و دیده اید، كه انسان را كاملترین حیوان و آخرین حلقه ی تكامل طبیعی حیوانات دانسته اند. معنی تكامل طبیعی روشن است، یعنی تكاملی كه جریان طبیعت بدون دخالت و خواست خود انسان به وجود آورده است. از این جهت میان انسان و سایر حیوانات تفاوتی نیست؛ یعنی یك مسیر طبیعی جبری قهری هر حیوانی را به مرحله ای رسانده است، انسان را هم همان جریان به مرحله ای كه امروز ما او را انسان می نامیم و او را نوعی خاص در مقابل سایر انواع می دانیم رسانده است.
ولی تكامل تاریخی یا تكامل اجتماعی یعنی سیر جدیدی از تكامل كه در این سیر جدید، طبیعت به آن شكل دخالت ندارد. این تكامل، تكامل اكتسابی است، یعنی تكاملی است كه انسان با دست خود آن را كسب كرده او دوره به دوره هم
آن را از طریق تعلیم و تعلّم- نه وراثت- منتقل كرده است. تكامل طبیعی بدون اختیار و اكتساب انسان رخ داده است و با یك سلسله قوانین ارثی دوره به دوره طی شده است. ولی تكامل اجتماعی یا تاریخی انسان چون اكتسابی است و به دست خود انسان به وجود آمده است انتقالش از نسلی به نسلی و از دوره ای به دوره ای و احیاناً از منطقه ای به منطقه ای، به وسیله ی توارث نبوده و امكان هم نداشته است بلكه به وسیله ی تعلیم و تعلّم و یاد دادن و یاد گرفتن و در درجه ی اول به وسیله ی فن نوشتن انجام شده است كه می بینیم قرآن كریم هم به قلم و ابزارهای نوشتن قسم می خورد: ن وَالْقَلَمِ وَ ما یَسْطُرونَ  و یا: اِقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذی خَلَقَ. خَلَقَ الْاِنْسانَ مِنْ عَلَقٍ. اِقْرَأْ وَ رَبُّكَ الْاَكْرَمُ. اَلَّذی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ  خدای بزرگوار تو همان است كه قلم به دست گرفتن را به انسان آموخت، یعنی استعداد پیشرفت در تكامل تاریخی و تكامل اجتماعی به انسان داد.
در اینكه جامعه ی بشر از بدو پیدایش، از زمانی كه شروع به ایجاد تمدن كرده، رو به پیشرفت و رو به تكامل بوده است تقریباً جای بحث نیست. همه ی ما می دانیم كه همان طوری كه تكامل طبیعی تدریجاً رخ داده است، تكامل اجتماعی هم تدریجاً رخ داده است، با یك تفاوت و آن اینكه هرچه زمان گذشته است بر سرعت این تكامل افزوده است و به اصطلاح علمی یك حركتِ مقرون به شتاب بوده است، یعنی حركت بوده و سكون نبوده و تازه حركت یكنواخت هم نبوده است (حركت یكنواخت مثل حركت یك اتومبیل كه مدتی مثلاً با سرعت صد كیلومتر در ساعت حركت كند) بلكه حركتِ با شتاب بوده است یعنی تدریجاً بر سرعتش افزوده شده است، اگر در دقیقه ی اول مثلاً یك كیلومتر حركت كرده، در دقیقه ی دوم 2 كیلومتر، در دقیقه ی سوم 4 كیلومتر و بلكه بیشتر، به طوری كه هرچه جلو آمده است با سرعت بیشتر و در بعضی از قسمتها با سرعت خارق العاده ای پیش رفته و جلو آمده است. ولی با اینكه به نظر می رسد كه تكامل و پیشرفت امری بدیهی است، حتماً تعجب خواهید كرد كه در میان دانشمندان افرادی بوده و هستند كه در اینكه بتوان نام آنچه را كه رخ داده است پیشرفت و تكامل نامید، تردید كرده اند. خیلی هم در
ابتدا تعجب آور است كه چه جای تردید است؟ ! اینكه چرا تردید كرده اند بعد عرض می كنم. در اینجا همین قدر اشاره می كنم كه اگرچه ما تردید آنها را صحیح نمی دانیم و ما هم معتقدیم كه جامعه ی بشر همه جانبه رو به تكامل است و به یك مراحل نهایی نزدیك می شود، در عین حال تردیدهای آنها هم بی وجه نیست، جهتی دارد كه باید روشن بشود تا ما بتوانیم مفهوم تكامل را كاملاً درك بكنیم .

جوانان روحیات وخواسته هایی دارندکه مساجدمی توانندبابرنامه های گوناگون وپرشوروهیجان انگیزآنهارابرای فطرت پاکشان بکشدمثلا برخی جوانان درمراسم دینی شورو هیجان بیشتری دارندمثل مراسم سینه زنی درماه محرم.وضعیت نوین فرهنگی وشکل گیری نظام جدید ارزشی جامعه دین داری رات درمراحل ویژهای قرارداده وبینش افکار عمومی را دگرگون نموده دین گریز فقط به سبب تهاجم فرهنگی یا هوا وهوس جوانان نیست بلکه علل گوناگونی دارد.وعبارتنداز:1-اختلافات سیاستی _ مدیریتی2-بحران هویت معنوی3-عدم توجه به نیازهای اساسی جوانان همچون مسکن،کار،ازدواج …

راه حل: برنامه ریزی گروهها وعوامل سازمانهای گوناگون درسطوح مختلف فرهنگی،اجتماعی ،سیاسی،…تامهم ترین قشر اثرگذاردرجامعه اثر گذار جامعه درآینده ازدین گریزان نشوند.

روزهاهمچنان ازپی هم می گذرند، 

ودوباره محرم باآن حال وهوای سحرانگیزش ازراه می رسد،

ودوباره عطر خوش گوش جان را نوازش می دهد.

زمزمه ای که همواره وردزبان ملت ایرانبوده وبا نشات گرفتن اززمزمه ها ونام

“حسین(علیه السلام)” بودکه توانستند چنین حوادثی رابیافرینند؛

به طوریکه باگذشت زمان هنوز

فعل حسینی شان دراذهان حک شده باقی مانده است.

باورکن دیدن هربامدادکارساده ای نیست…………

خوشاینداست وتکرارناپذیر….

گنجشکها بی خودشلوغ نمی کنند.