برخی از پژوهشگران مانند- دکتر محمد علی البار

مراحل پیدایش وتکامل جنین را از دیدگاه قرآن

و تکامل جنین رااز دیدگاه قرآن را هفت مرحله دانسته:   

1.نطفه، 2.علقه، 3.مضفه (مخلقه و غیرمخلقه)، 4.عظام، 5.لحم، 6.تسویه، تصویر و تعدیل، 7.نفخ روح.          

عمده آیاتی که در این رابطه مورد استفاده قرار می گیرد، عبارت است از:

1. « إنّا خَلَقنَا الإنسانَ مِن نُطفةٍ أمشاجٍ نَبتلیهِ فَجعلناهُ سَمیعاً بَصیراً ؛ هر آینه ما انسان را از نطفه آمیخته آفریدیم؛ ما او را می آزماییم، پس او را شنوا و بینا قرار داده ایم[1].»

2. « ثُمَّ جَعَلَ نَسلَهُ مِن سُلالةِ من ماءٍ مَهینٍ. ثُمَ سَوّاهُ و نفخ فیهِ مِن روحه … ؛ سپس [تداوم] نسل او را از چکیده آبی پست مقرر فرمود: آن گاه او را درست اندام کرد و از روح خویش در ا دمید[2].»

3. «خَلَقَ الإنسانَ مِن عَلَق ؛ انسان را از علق بیافرید[3].»

4. «هُو الّذی خَلَقَکُم مِن ترابٍ ثمَّ مِن نُطفةً ثمّ مِن عَلَقَة ثمَّ یخرجکُم طِفلاً… ؛ او است کسی که شما ار از خاکی آفرید؛ سپس از نطفه ای، آنگاه از علقه ای و بعد شمار را [به صورت] کودکی می آورد..[4].»

5. «أیحسبُ الإنسانُ  أن یُترَکَ سُدیً. ألم یَکُ نطفة من مَنِّی یُمنی ثمَّ کان عَلَقَةً فَخَلَقَ فسوّی ؛ آیا انسان می پندارد که بیهوده رها می شود؟! مگر او [قبلاً] نطفه ای نبود که در رحم ریخته می شود؟ پس علقه شد و [خدایش] شکل داد و درست کرد[5].»

6.«یا أیّها النّاس إن کُنتُم فی ریبٍ من البعث فإنّا خلقناکم من تُرابٍ ثمَّ من نطفةٍ ثم من علقةٍ ثم من مُضغَةٍ مخلَّقةٍ و غیر مخلَّقةٍ… ؛ ای مردم! اگر درباره برانگیخته شدن در شک اید؛ پس [بدانید] که ما شما را از خاک آفریده ایم؛ سپس از نطفه؛ سپس از علقه، آنگاه از مضغة، دارای خلقت کامل و[احیاناً] ناقص…[6].»

7.«و لَقَد خلقنا الإنسانَ مِن سُلالةٍ من طینٍ. ثمَّ جعلناهُ نُطفةً فی قرارٍ مَکینٍ. ثمَّ خلقنا النُّطفةَ علقةً فخلقنا العَلَقَةَ مُضغةً فخلقنا المُضغةَ عظاماً فکسونَا العِظامَ لحماً ثُمَّ أنشأناهُ خَلقاً آخَرَفتبارک اللهُ أحسَنُ الخالقِیِنَ… ؛ آنگاه او را به صورت علقه در آوردیم؛ پس آن علقه را [به صورت] مضغة گردانیدیم و آن گاه مضغه را استخوان هایی ساختیم؛ بعد استخوان ها را با گوشتی پوشانیدیم، آنگاه [جنین را در] آفرینشی دیگر پدید آوردیم. آفرین باد بر خدا که بهترین آفرینندگان است[7]

[1]   سوره دهر، آیه2
[2]   سوره سجده، آیه8
[3]   سوره علق، آیه2
[4]   سوره مؤمن، آیه67
[5]   سوره قیامت، آِه38
[6]   سوره حج، آیه5
[7]   سوره مؤمنون، آیه14

حاکمیت قانون زوجیت در قیامت با ازدواج مؤمنان صالح با حورالعین در سوره تکویر آیه 7 بیان شده است. «در آن هنگام که هرکس با همسان خود قرین گردد؛ و إذَا النفوس زُوِّجَت »                                       

صالحان با صالحان، بدکاران با بدکاران، اصحاب الیمین با اصحاب الیمین و اصحاب الشمال با اصحاب الشمال، برخلاف این دنیا که همه با هم آمیخته اند، گاه همسایه مؤمن، مشرک است و کاه همسر صالح، ناصالح، ولی در قیامت که «یوم الفصل» و روز جدایی ها است این صفوف کاملاً از هم جدا می شوند. در تفسیر این آیه احتمالات دیگری نیز ذکر شده است از جمله اینکه : ارواح به بدن ها بازمی گردند، یا نفوس بهشتی با حوریان تزویج و نفوس جهنمی با شیاطین قرین می شوند، یا اینکه هر انسانی با دوست و رفیقش قرین می گردد، بعد از آنکه مرگ میان آن ها جدایی افکند و یا هر انسانی با اعمالش قرین می شود.                   

ولی تفسیر اول از همه مناسب تر است به نظر می رسد. در آن روز شما به 3 گروه تقسیم خواهید شد: نخست اصحاب میمنه گروه دیگر اصحاب شمال و گروه شومند؛ و سومین گروه، پیشگامان پیشگامند و آن ها مقر باشد. در حقیقت در روز قیامت هرکس با قرین خود همراه می شود[3].                                                    

و نیز در تفسیر بیان از دیدگاه گروهی منظور این است که: و آن گاه که هر انسانی با همانند و همسان خود قرین گردد و به هم بپیوندند. در آیه شریفه از انسان تعبیر به «نفس شده است»، از «روح» نیز با این تعبیر یاد می گردد. و منظور این است که: در آن روز هر انسانی با همانند خویش از نظر اندیشه و عملکرد در دنیا، از دوزخیان و یا بهشتیان قرین می گردد. اما از دیدگاه پاره ای دیگر، آن گاه که روح ها به پیکرها نزدیک شده و همه آن ها به پا می خیزند.   

به باور پاره ای آن گاه که مردم فریب خورده و دنباله رو به سوی رهبران فریبکارند و حقوق پایمال شده خود را بخواهند. اما بقول باور پاره ای دیگر آن گاه که شایسته کرداران با حوریه های بهشتی ازدواج نموده و کفرگرایان و بیدادگران با شیطان ها[4].

« و من الأنعام ازواجاً یذرؤکم فیه » و از چارپایان نیز نر و ماده قرار داده است، قمی می گوید: اینجا ازواجاً به معنای نر و ماده می باشد[5]. و تعداد شما را با انتشار دادن و افزودن، افزودن می نماید؛ یعنی نسل به وجود می آورد که از همین جنس نرو ماده پا به عرصه وجود می نهند.


                                                 

چکیده

قرآن به عنوان  کامل ترین کتاب آسمانی که قوانین حاکم برنظام هستی و واقعیتهای مربوط به انسان وجهان را بیان کرده ودرباره انسان به عنوان اشرف مخلوقات به بهترین شکل سخن گفته  وازحقایق مربوط به او پرده برداشته است.وقتی انسان به شگفتیها واسرارخلقت پی ببردقهرا حس شکرگزاری دراوتحریک شده ودرمقابل الطاف حق سرتعظیم فرودآورده وخضوع نسبت به آن خالق متعال احساس می گردد.قرآن کریم به صراحت هدف ازآفرینش انسان را"عبادت وپرستش"اعلام کرده وتاکید زیاددارد که عبادت باید مخصوص خدا باشدوهیچ گناهی مانندشرک به خدانیست.

زوجیت انسانها میان زن وشوهر ازطریق ازدواج صورت میگیرد وازدواج یک سنت الهی وحکم فطری وهماهنگ باقانون آفرینش است،که علاوه براینکه ضامن بقای نسل اوست ،بلکه سبب آرامش جسم وجان اونیز محسوب می شود..

موجوداتی که انسان نامیده می شوند دارای اصل وریشه مشترکی هستندوازیک زن ومرد به وجودآمده اند ،که این پدرومادرخاص نخستین انسانها هستند.ازآنجایی که انسان علاوه بربعدجسمانی دارای گوهر غیرجسمانی ،نفس یاروح است،پس حیات نفوس وارواح انسانی مقدم برجسم نیست بنابراین حقیقت انسان وانسانیت او به روح اوست نه جسم فناپذیر او..

نظریه تکامل ازدیرزمان به صورتهای مختلف درتاریخ علم مطرح بوده است ولی درقرن نوزدهم میلادی باظهور “لامارک"و"داروین"بحث درباره این مسئله اوج گرفت.

باتوجه به نظریه تکامل انواع (ترانسفورمیسم)وتبات انواع(فیکسیم)آیات قرآن هم قابل انطباق بانظریه تکامل ونظریه ثبات انواع است.وهیچ آیه ای بدست نیامده که نص باشد ویا ظهور قوی دریکی ازدوطرف داشته باشد.پس نمی توان یکی از دونظریه را به صورت قطعی به قرآن نسبت داد.به عبارت دیگر لازم نیست قرآن کریم درمورد هرنظریه علمی به صورت اثبات یا نفی نظر داده باشد.چون کتاب هدایت است واشارات علمی را درحدلزوم ودرراستای هدف هدایت استفاده می کند..

کلید واژه:

انسان،آفرینش ،تکامل